Teatr Baj w Muzeum Pragi

11 września w tymczasowej siedzibie Muzeum Warszawskiej Pragi odbyło się kolejne spotkanie towarzyszące wystawie „Leniwie czy z biglem?”, przedstawiającej dawne sposoby spędzania wolnego czasu przez mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy. Tym razem intrygujący tytuł „Czy dorośli mogą bawić się lalkami?” zapowiadał spotkanie z aktorami Magdaleną Dąbrowską i Kamilem Królem oraz Aldoną Kaszubą - kierownikiem literackim Teatru Baj.

Aktorzy przedstawiali podstawowe typy lalek teatralnych, jak pacynka, jawajka czy kukła, demonstrując specyfikę każdej z nich oraz różnice w ich animowaniu. Głównym środkiem wyrazu w tego rodzaju teatrze jest lalka teatralna animowana przez aktora-lalkarza, najczęściej ukrytego za parawanem, czasem występującego razem z nią na scenie. Ponieważ praca taka jest wymagająca fizycznie, próby przed spektaklem obejmują nie tylko ćwiczenia z emisji głosu, ale i przygotowanie kondycyjne. Budowanie roli nie różni się zbytnio od pracy wykonywanej przez aktora klasycznego teatru, choć musi zakładać specyfikę wyrazu danego rodzaju lalki. Zdarza się, że lalka jest bardziej skomplikowana, wówczas zachodzi konieczność obsługiwania jej przez dwóch lub więcej aktorów.

Nie od razu w dorosłych udało się wyzwolić dziecięcą ciekawość, ale stopniowo wszyscy obecni dali się wciągnąć w świat lalek, tworząc za ich pomocą własne przezabawne historie. o tym, że podobały się innym dorosłym świadczyły wybuchy śmiechu i gromkie brawa. Udowodniono tym samym ponad wszelką wątpliwość, że dorośli mogą bawić się lalkami, a ponadto potrafi im to przynieść dużo radości.

Teatr Baj jest najstarszym w Polsce teatrem lalek dla dzieci. Powstał w 1928 r. i działał z początku na Żoliborzu. W 1953 roku trafił na stałe do budynku po Warszawskiej Gminie Starozakonnych im. Michała Bergsona przy ul. Jagiellońskiej 28. W dorobku ma ponad 150 premier.

Choć są to propozycje dla dzieci, w tym w wieku nawet poniżej 3 lat, aktorzy sięgają także po repertuar dla dorosłych – dla nich grany jest zabawny spektakl pt. „Arszenik”, inspirowany komedią Josepha Kesselringa („Arszenik i stare koronki”).
Poszukując stale nowych środków wyrazu, Teatr Baj stosuje różne formy i techniki lalkowe. Pozostaje jednak wierny lalce i dziecięcemu widzowi.

Kr.