Kombatanci razem

Społeczna Rada Kombatancka przy Urzędzie Dzielnicy Praga Północ działa od 10 lat. W jej skład wchodzi 13 przedstawicieli organizacji z terenu tej dzielnicy: Związku Kombatantów RP i B. Więźniów Politycznych, Światowego Związku Żołnierzy AK, Związku Powstańców Warszawskich, Związku Inwalidów Wojennych, Związku Sybiraków, Związku Ludowego Wojska Polskiego, Związku Żołnierzy Wojska Polskiego, Stowarzyszenia Pamięci Gen. Berlinga i Jego Żołnierzy, a także Towarzystwa Przyjaciół Warszawy Oddział Praga.

Obecnie Społeczna Rada Kombatancka jest reprezentantem ponad 1500 weteranów wojny, zamieszkałych na Pradze Północ, wywodzących się z różnych formacji: żołnierzy Września 1939 roku, w tym – obrońców Pragi, Targówka i Bródna w składzie 20 Kresowej Dywizji Piechoty; żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (lotnicy, cichociemni i pancerniacy gen. Maczka); żołnierzy Wojska Polskiego, którzy przeszli szlak bojowy od Lenino do Berlina; uczestników podziemnego wojska, żołnierzy różnych formacji konspiracyjnych, partyzantów i powstańców warszawskich oraz uczestników tajnego nauczania, więźniów hitlerowskich obozów koncentracyjnych i Dzieci Zamojszczyzny.

Rada prowadzi działalność w 3 dziedzinach: historyczno-patriotycznej, socjalnej i informacyjno-edukacyjnej. Jest inicjatorem, wykonawcą lub współorganizatorem przedsięwzięć, które utrwaliły miejsca walk i pamięci narodowej oraz uczestników tych zdarzeń, m.in.: odrestaurowania symbolicznej mogiły powstańców warszawskich prawobrzeżnej Warszawy na Cmentarzu Bródnowskim; ustawienia kamienia i tablicy pamiątkowej oraz nazwania jednego ze skwerów Pragi imieniem płk. Żurowskiego, dowódcy Powstania Warszawskiego na Pradze; wpisu do rejestru zabytków budynku telekomunikacji, tzw. Małej Pasty przy ul. Brzeskiej – jedynego pamiątkowego obiektu, zdobytego i przez dłuższy czas bronionego przez powstańców praskich.

Z inicjatywy rady wróciła tradycja organizowania uroczystości świąt narodowych przy krzyżu – pomniku „Cudu nad Wisłą” przy ul. Wysockiego oraz w miejscach pamięci na terenie Pragi. W szkołach podstawowych organizowane są konkursy historyczne, których tematami były m.in.: powstanie i działalność Armii Krajowej oraz państwa podziemnego w czasie okupacji; tajne nauczanie jako forma walki o wyzwolenie; udział społeczności prawobrzeżnej Warszawy w wojnie polsko-bolszewickiej 1921 roku. Rada zorganizowała konkurs malarski „Moja Ojczyzna”, w którym uczestniczyło 16 młodych twórców. Zainicjowała i jest współorganizatorem uroczystości patriotyczno-artystycznych „Sztafeta pokoleń”, z udziałem młodzieży praskich gimnazjów i liceów (w 4 edycjach uczestniczyło ok. 500 osób). Również z inicjatywy rady odbywają się coroczne uroczystości Dnia Weterana.

Starania rady zaowocowały uchwałą Rady Warszawy z maja 2008 roku, powołującej Przychodnię Kombatancką przy Szpitalu Praskim oraz „Program zdrowotny dla kombatantów”, finansowane przez budżet miasta, poza NFZ. Działalność socjalna rady koncentruje się na problemach zdrowotnych kombatantów, pomocy materialnej najbardziej potrzebującym oraz integracji środowisk kombatanckich.

„Aktywna działalność Społecznej Rady Kombatanckiej, jej osiągnięcia, uznanie środowisk kombatanckich i innych – są i były możliwe dzięki apolityczności, współpracy z władzami dzielnicy, osobistego zainteresowania problemami środowisk kombatanckich przez kolejnych przewodniczących rady i burmistrzów dzielnicy, klimatowi wspierania przez urząd organizacji pozarządowych i – co najważniejsze – uznania i szacunku dla kombatantów-weteranów” – podsumował przewodniczący Społecznej Rady Kombatanckiej płk dr inż. Czesław Lewandowski na jubileuszowym spotkaniu 25 stycznia.

K.