Dialog o muzeum, rewitalizacji i niechcianej przebudowie

Przedwakacyjne spotkanie Dzielnicowej Komisji Dialogu Społecznego na Pradze Północ rozpoczęto od informacji o stanie prac przy tworzeniu Muzeum Warszawskiej Pragi.

Niepokój mieszkańców wzbudziło niedotrzymanie terminu ogłoszenia konkursu na projekt ekspozycji. Dyrektor Muzeum Historycznego Ewa Nekanda-Trepka oraz pani Aleksandra Czyżewska, koordynator w Muzeum Warszawskiej  Pragi obiecywały, że konkurs będzie ogłoszony z końcem maja i zostanie poprzedzony konsultacjami społecznymi. Tymczasem dopiero 29 maja ogłoszono termin konsultacji, które odbędą się 19 czerwca 2013 r. o godz. 17.00 w sali konferencyjnej w Urzędzie Dzielnicy Praga Północ, przy ul. Ks. I. Kłopotowskiego 15 oraz 24 czerwca 2013 r. o godz. 17.00 w sali widowiskowej w Centrum Promocji i Kultury przy ul. Podskarbińskiej 2. Już wiadomo, że materiały do konsultacji nie zostały opublikowane na tydzień wcześniej, jak na początku deklarowano, co budzi obawy, czy uda się we właściwym czasie z nimi zapoznać. Konsultacje nie są jednak prowadzone oficjalnym trybem, ale wynikają z decyzji dyrekcji muzeum o potrzebie dostosowania ekspozycji do oczekiwań mieszkańców. Obecna na spotkaniu Aleksandra Czyżewska, koordynator Muzeum Warszawskiej Pragi podkreślała wagę i potrzebę współpracy ze środowiskami lokalnymi na każdym etapie tej inwestycji oraz po jej ukończeniu. Wyjaśniła, że opóźnienie w ogłoszeniu konkursu nie wynikło z czyjejkolwiek złej woli, ale ze zmiany ogólnej sytuacji muzeum. Ponieważ Ministerstwo Kultury zgodziło się na przedłużenie do 30 czerwca 2014 terminu zakończenia budowy, sprawa ogłoszenia konkursu przestała być aż tak pilna i termin majowy na jego ogłoszenie nie musiał być dochowany. Wzięła też na siebie odpowiedzialność za przedłużenie terminu ich ogłoszenia, aby lepiej i czytelniej przygotować materiały na potrzeby konsultacji.

Obecnie mają być konsultowane założenia do scenariusza wystawy, które przygotowuje zespół Muzeum Pragi. Dokumenty do konsultacji są dostępne równolegle w wersji elektronicznej na stronie Muzeum Warszawskiej Pragi (www.muzeumpragi.pl). Ponieważ poprzednie dwa konkursy na projekt ekspozycji nie zostały rozstrzygnięte, przed podjęciem trzeciej, ostatecznej próby, wysłuchano także uwag i zastrzeżeń uczestników poprzednich konkursów. Założenia przygotowanego poprzednio scenariusza zostały przełożone na język projektanta, czyli m.in. dały mu dowolność w wyborze zagospodarowania poszczególnych przestrzeni. Jedna z powierzchni ekspozycyjnych ma zostać przeznaczona na prezentację tematów wskazanych przez stronę społeczną. Wyłonione w ramach konkursu koncepcje będą także konsultowane przed powstaniem ostatecznej wersji projektu.

Dalszy harmonogram działań zostanie przedstawiony podczas spotkań konsultacyjnych 19 i 24 czerwca. Muzeum ma być gotowe w trzecim kwartale 2014. Pieniądze na jego wyposażenie i ekspozycję zostały zabezpieczone w przyszłorocznym budżecie.

Kolejnym punktem programu była prezentacja projektu rozbudowy ul. Wybrzeże Helskie, którą przedstawił Aleksander Buczyński z Zielonego Mazowsza. Okazuje się, że Zarząd Miejskich Inwestycji Drogowych chce wykorzystać budowę zabezpieczeń przeciwpowodziowych na Pradze jako pretekst do rozbudowy ul. Wybrzeże Helskie. Przygotowany na zlecenie miasta projekt zakłada zwiększenie przepustowości jezdni i ograniczenie możliwości jej przekraczania przez pieszych i rowerzystów. Zamiast zwiększenia ilości przejść, pozwalających przedostać się nad Wisłę, likwidacji ulegną dwa już istniejące. Ul. Kłopotowskiego ma kończyć się ślepo, a wyjeżdżające z Pragi samochody będą skierowane w ul. Panieńską do skrzyżowania z Okrzei. Zarówno ono, jak i skrzyżowanie z Ratuszową, ma zostać rozbudowane.

Spowoduje to dalsze ograniczenie dostępu do Wisły, zwiększenie hałasu i uszczuplenie terenów rekreacyjnych (do wycinki przeznaczono większość drzew wzdłuż ZOO). Miasto zarezerwowało na tę inwestycję 47 mln zł, powielając błąd popełniony na lewym brzegu. Utworzenie tu „prawobrzeżnej Wisłostrady” nie tylko odetnie Pragę od Wisły, może też odsunąć w bliżej nieokreśloną przyszłość domknięcie obwodnicy po stronie praskiej. Projekt jest forsowany pomimo że przygotowane na zlecenie miasta analizy wykazały, że nie rozwiąże to problemów komunikacyjnych Pragi. Co ciekawe, rozważane jest wprowadzenie na Wybrzeżu Helskim po raz pierwszy w Polsce pasów o zmiennym kierunku ruchu. W zależności od pory dnia i natężenia ruchu, środkowym pasem odbywałby się ruch na północ, jak obecnie, lub na południe, w kierunku Centrum. O zmianach miałyby kierowców informować tablice świetlne. Mimo prób obrony projektu przez przedstawiciela projektanta, zebrani ocenili te plany zdecydowanie negatywnie. Prezydium DKDS wystosuje do ZMID pismo w tej sprawie, domagając się konsultacji społecznych projektu. Proponowane rozwiązanie uznano za szkodliwe dla Pragi, Ogrodu Zoologicznego i niezgodne ze Strategią Rozwoju Systemu Transportowego m.st. Warszawy, która w strefie śródmiejskiej wprowadza priorytet dla pieszych, rowerzystów i komunikacji publicznej.

Na zakończenie Tomasz Peszke z Praskiego Stowarzyszenia Mieszkańców „Michałów” przedstawił prezentację „Rewitalizacja - konieczność czy fanaberia?” omawiając zasady przeprowadzania rewitalizacji w innych miastach europejskich. Rewitalizacja powinna być procesem celowym i wielowymiarowym, przeprowadzanym na danym obszarze miasta, nie zaś zwykłym remontem pojedynczych kamienic. Obszar ten jest dobierany pod kątem przyjętych wskaźników występujących na nim dysfunkcji. Celem jest stworzenie miasta przyjaznego dla jego mieszkańców, o wysokiej jakości życia. Preferuje się wielofunkcyjność zabudowy z eliminacją funkcji uciążliwych. Zabudowa powinna być zwarta, co pozwala ograniczyć koszty utrzymania infrastruktury, które lawinowo rosną przy rozlewaniu się miasta na tereny podmiejskie. Polityka rewitalizacyjna powinna obejmować sferę zagospodarowania przestrzennego, ale także społeczną, transport, mieszkalnictwo, ochronę zdrowia, przedsiębiorczość i lokalną specyfikę miejsca. Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia, na tak kompleksowe podejście do rewitalizacji w Warszawie przyjdzie nam jeszcze poczekać. Kolejne posiedzenie DKDS odbędzie się już po wakacjach.

Kr.