Wystąpienie przewodniczącego Społecznej Rady Kombatanckiej Dzielnicy Targówek płk dr inż. Czesława Lewandowskiego podczas obchodów Święta Niepodległości na Targówku.
98 lat temu, Naczelny Dowódca Wojska Polskiego Józef Piłsudski skierował do państw ententy, neutralnych oraz Niemiec radiodepeszę, informującą o istnieniu Państwa Polskiego, niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski. Niepodległość jednak nie była dziełem przypadku i darem niebios, była efektem ciężkich i żmudnych działań światłych Polaków.
11 listopada - dzień w którym obchodzimy narodowe Święto Niepodległości, to data, symbol odrodzenia się Państwa Polskiego po 123 latach niewoli.
Pod koniec I wojny światowej, w 1918r., korzystając z osłabienia trzech zaborców, wybitni Polacy między innymi Józef Piłsudski, Roman Dmowski i Ignacy Paderewski, wykorzystali sprzyjające wydarzenia polityczne w Europie, by doprowadzić do odzyskania niepodległości.
Na początku I wojny światowej nawet wybitni Polacy, późniejsi twórcy II Rzeczypospolitej, nie liczyli na wywalczenie suwerennego bytu państwowego. O pełnej niepodległości zaczęto myśleć wówczas, gdy trzy mocarstwa zaborcze poniosły klęskę w I wojnie światowej i ten fakt stał się kluczem do uzyskania niepodległego, suwerennego państwa polskiego.
Prawda o źródłach polskiej niepodległości jest zapisana w wielu życiorysach patriotów - ludzi czynu. Działalność Legionów Józefa Piłsudskiego stanowiła jedną z kart przetargowych w tych dążeniach. Dzięki dyplomatycznej działalności Narodowej Demokracji, nasz kraj dołączył do zwycięskiej koalicji - Ententy jesienią 1917 r. a rządy tych państw uznały Komitet Narodowy Polski, któremu przewodniczył Roman Dmowski, za oficjalną reprezentację Polski.
Wymownym symbolem wspólnego zwycięstwa było podpisanie przez Dmowskiego w porozumieniu z Piłsudskim, pokojowego Traktatu Wersalskiego 28.06.1919 r.
Pierwszym zwiastunem odradzania się Polski na ziemiach Królestwa Polskiego, było powstanie 28 października 1918 r. Polskiej Komisji Likwidacyjnej oraz wcześniej powołanej Rady Regencyjnej, która wydała w Warszawie orędzie, ogłaszające zjednoczenie wszystkich ziem polskich w przyszłym niepodległym państwie.
Jednym z głównych problemów, stojącym wówczas przed powstającymi ośrodkami władz państwowych, było powołanie armii, która mogłaby walczyć o ukształtowanie granic i wspierać wyłaniający się ośrodek władzy.
Osobą, która podjęła się stworzenia sprawnych sił zbrojnych oraz uformowania państwa, okazał się Józef Piłsudski.
Zdarzenia historyczno - polityczne zaczęły się rozwijać się w niebywałym tempie 10 listopada 1918 r. przyjechał do Warszawy Józef Piłsudski i już następnego dnia objął, przekazane mu przez Radę Regencyjną, dowództwo nad powstającym Wojskiem Polskim, tworząc Urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa, a dzień wcześniej podporządkował mu się utworzony 7 listopada w Lublinie Rząd Republiki Polskiej Romana Dmowskiego. Powołany przez Tymczasowego Naczelnika Państwa nowy koalicyjny rząd centralny, 21 listopada ogłosił manifest zapowiadający reformę rolną i nacjonalizację podstawowych gałęzi przemysłu, uzależniając jednak ich wprowadzenie od postanowień przyszłego sejmu ustawodawczego.
Manifest wprowadził również bardzo korzystne warunki pracy dla robotników, w tym ośmiogodzinny dzień pracy oraz zapowiedział szybkie przeprowadzenie wyborów parlamentarnych.
Już 22 listopada 1918 Józef Piłsudski ogłosił się tymczasowym Naczelnikiem Państwa i razem z premierem podpisał dekret o tymczasowych władzach Republiki Polskiej.
Dekrety naczelnika państwa z 22 listopada 1918 roku oraz dekret z 28 listopada nakazujący wybory sejmowe ustaliły fakt istnienia Naczelnika Państwa, fakt istnienia rządu z prawną jego odpowiedzialnością, wreszcie nazwę Rzeczpospolita Polska. Dekrety te ustanawiały równocześnie podstawowe instytucje państwowe.
Dlatego okres pomiędzy 22 a 28 listopada 1918 roku jest historycznie uznanym okresem ostatecznego uformowania się państwa – Niepodległej Rzeczypospolitej.
Marzenie i oczekiwanie wielu pokoleń Polaków wreszcie się zmaterializowało, ale przysporzyło wiele trosk i wyzwań.
O utrwalenie i utrzymanie dopiero co odzyskanej niepodległości przyszło narodowi polskiemu i jego władzom toczyć krwawe boje.
27 grudnia 1918 r. wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które przywróciło Wielkopolskę do macierzy.
W Galicji Wschodniej trwały walki z Ukraińcami, którzy opanowali Lwów i dopiero odsiecz polska pod dowództwem ppłk Tokarzewskiego wyparła przeciwnika z miasta.
Na kresach wschodnich dawnych ziem polskich toczyły się walki z bolszewikami, którzy wkraczali na tereny opuszczane przez wojska niemieckie, a walki przyjęły formę regularnej wojny.
W styczniu 1919 r. na tereny Śląska Cieszyńskiego wkroczyli Czesi, roszcząc sobie prawa do terenów nad Olzą i wybuchały kolejne Powstania Śląskie.
Jednak przypieczętowaniem dzieła odrodzenia Rzeczypospolitej była zwycięska Bitwa Warszawska w 1920 r., w której naród polski obronił odzyskaną niepodległość.
10 lutego 1919 r. nowo wybrany Sejm RP uchwalił tzw. Małą Konstytucję, na mocy której w ostatnich dniach lutego sejm powołał Józefa Piłsudskiego na urząd Naczelnika Państwa.
W kolejnych dniach między 24 i 27 lutego1919 r. główne, zwycięskie państwa Europy uznały de iure istnienie niepodległego Państwa Polskiego.
I tak w warunkach totalnych zniszczeń i ogólnej biedy, ze zlepku ziem trzech różnych zaborów, Rząd Niepodległej Rzeczypospolitej i Parlament Polski przystąpiły do odbudowy kraju, umocnienia jego granic i jego znaczenia międzynarodowego.
Budowanemu w trudzie i znoju państwu, podejmującemu wielki wysiłek industrializacji i przebudowy społecznej nie dany był długi spokój i pokój. Skończył się 20 lat później 1 września 1939 r. agresją Niemiec hitlerowskich na Polskę i 17 września imperialnej Rosji.
W 98. rocznicę odzyskania niepodległości oddajemy hołd tym politykom, działaczom społecznym i uczonym, których działalność legła u podstaw jej odzyskania, którzy podjęli się trudu obrony i odbudowy państwowości Rzeczypospolitej Polskiej, którym tyle zawdzięczamy dziś w wolnej demokratycznej Ojczyźnie. Szczególny hołd oddajemy Romanowi Dmowskiemu i pierwszemu Naczelnikowi Państwa, gdyż tylko dzięki ich niepospolitej sile charakteru, charyzmie, temperamentowi oraz wielkiemu patriotyzmowi, możliwe były przemiany, osiągnięcia i zwycięstwa utrwalone później w okresie 20 lat niepodległego istnienia państwa.
Z tych dokonań warto i należy czerpać nauki dla naszej, nie mniej złożonej politycznej teraźniejszości.